در دنياي امروز كه پروژه‌هاي عمراني و صنعتي با سرعت بالايي در حال اجرا هستند، استفاده از جرثقيل‌هاي باكيفيت و مقرون ‌به ‌صرفه اهميت ويژه‌اي پيدا كرده است. بسياري از شركت‌ها و پيمانكاران براي تأمين اين تجهيزات به سمت واردات جرثقيل روي مي‌آورند، اما هزينه‌هاي جانبي همچون حقوق گمركي، حمل‌ و نقل، بيمه و ترخيص گاهي باعث مي‌شود قيمت نهايي بسيار بالاتر از انتظار باشد. خوشبختانه با رعايت برخي نكات كليدي و برنامه‌ريزي دقيق مي‌توان اين هزينه‌ها را به شكل قابل توجهي كاهش داد و در عين حال از كيفيت تجهيزات اطمينان حاصل كرد. در اين مقاله به بررسي راهكارهاي عملي و مؤثر براي كم كردن هزينه‌ها در فرآيند واردات و ترخيص جرثقيل مي‌پردازيم.

انتخاب كشور مبدأ مناسب براي واردات جرثقيل

يكي از مهم‌ترين تصميم‌ها در كاهش هزينه در راستاي واردات جرثقيل انتخاب كشوري است كه هم جرثقيل‌هاي باكيفيت توليد مي‌كند و هم تعرفه‌هاي گمركي پايين‌تري با ايران دارد. كشورهايي مانند چين، تركيه، كره جنوبي و برخي كشورهاي اروپايي شرقي معمولاً گزينه‌هاي اقتصادي‌تري هستند. قبل از هر اقدامي بايد تعرفه‌هاي ورودي هر كشور را بررسي كنيد و با توجه به نوع جرثقيل (برجي، دروازه‌اي و…) كشوري را انتخاب كنيد كه كمترين حقوق گمركي و ماليات بر ارزش افزوده را داشته باشد. همچنين نزديكي جغرافيايي كشور مبدأ به ايران مي‌تواند هزينه حمل دريايي يا زميني را به شكل چشمگيري كاهش دهد و زمان تحويل را كوتاه‌تر كند.

استفاده از معافيت ها و بخشنامه هاي گمركي

گمرك ايران در سال‌هاي مختلف بخشنامه‌ها و تسهيلات ويژه‌اي براي واردات ماشين‌آلات صنعتي و راه‌سازي اعلام مي‌كند كه بسياري از انواع جرثقيل نيز شامل آن مي‌شود. براي مثال ماشين‌آلاتي كه مشابه داخلي ندارند يا براي پروژه‌هاي خاص ملي مورد نياز هستند، گاهي مشمول معافيت كامل حقوق گمركي يا كاهش چشمگير آن مي‌شوند. پيگيري مداوم سايت سازمان توسعه تجارت و گمرك ايران و همچنين مشاوره با ترخيص‌كاران حرفه‌اي باعث مي‌شود از اين فرصت‌ها جا نمانيد.

انتخاب درست روش حمل ‌و نقل

حمل جرثقيل به دليل ابعاد بزرگ و وزن زياد معمولاً گران تمام مي‌شود، اما انتخاب روش درست تأثير زيادي در هزينه نهايي دارد. حمل دريايي با كانتينرهاي Flat Rack يا Break Bulk براي مسافت‌هاي طولاني معمولاً ارزان‌تر از حمل هوايي است. اگر كشور مبدأ نزديك باشد (مثل تركيه) حمل زميني با تريلرهاي كمرشكن مي‌تواند تا ۴۰ درصد هزينه را كاهش دهد. همكاري با شركت‌هاي فورواردر معتبر كه مسيرهاي بهينه و نرخ‌هاي رقابتي دارند.

بهينه ‌سازي بسته ‌بندي و بارگيري

بسياري از هزينه‌هاي اضافي در حمل و ترخيص به دليل بسته‌بندي نامناسب يا بارگيري غير استاندارد ايجاد مي‌شود. جرثقيل‌ها بايد به صورت كاملاً اصولي دمونتاژ شوند و قطعاتي كه امكان جدا شدن دارند با رعايت استانداردهاي بين‌المللي بسته‌بندي شوند. اين كار هم خطر آسيب‌ديدگي را كم مي‌كند و هم حجم اشغالي را كاهش مي‌دهد كه مستقيماً روي كرايه حمل تأثير مي‌گذارد. همچنين ارائه دقيق ليست بسته‌بندي (Packing List)  به گمرك باعث مي‌شود فرآيند ترخيص سريع‌تر انجام شود و هزينه‌هاي انبارداري كاهش يابد.

همكاري با ترخيص كار متخصص جرثقيل

ترخيص جرثقيل به دليل كد تعرفه خاص، نياز به مجوزهاي استاندارد، انرژي اتمي (در برخي موارد) و پيچيدگي‌هاي فني، كار هر كسي نيست. يك ترخيص‌كار حرفه‌اي كه تجربه متعدد در زمينه واردات جرثقيل دارد، مي‌تواند مسيرهاي قانوني كوتاه‌تر را انتخاب كند و از پرداخت جريمه‌هاي احتمالي جلوگيري كند. اين افراد معمولاً با بخشنامه‌هاي لحظه‌اي آشنا هستند و مي‌دانند چطور مدارك را به گونه‌اي تنظيم كنند كه كمترين حقوق گمركي پرداخت شود.

 خريد از تأمين كنندگان معتبر و مستقيم

واسطه‌هاي متعدد در زنجيره تأمين باعث افزايش قيمت تمام شده مي‌شوند. تلاش كنيد مستقيماً با كارخانه‌هاي توليد كننده يا نمايندگي‌هاي رسمي مذاكره كنيد. بسياري از برندهاي چيني و كره‌اي دفاتر فروش بين‌المللي دارند كه حاضرند براي سفارش‌هاي بالاي چند دستگاه تخفيف‌هاي خوبي ارائه دهند. همچنين خريد به صورت گروهي با ديگر شركت‌هاي پيمانكاري مي‌تواند قدرت چانه‌زني را بالا ببرد و هزينه‌هاي حمل و گمرك را بين چند خريدار تقسيم كند.

برنامه ريزي دقيق زمان ‌بندي واردات

زمان‌بندي اشتباه يكي از بزرگ‌ترين عوامل افزايش هزينه است. واردات در ايام پيك سال (مثل قبل از عيد نوروز) يا همزمان با تغييرات ناگهاني نرخ ارز باعث پرداخت هزينه‌هاي بسيار بالاتر مي‌شود. بهتر است خريد و حمل را به فصول كم‌ترافيك موكول كنيد و همزمان نرخ ارز را در بازار آزاد يا سامانه نيما رصد كنيد. همچنين پيش‌بيني دقيق زمان ترخيص و هماهنگي با پروژه باعث مي‌شود جرثقيل در انبار گمرك معطل نشود و هزينه‌هاي دموراژ و انبارداري به حداقل برسد.

با رعايت اين هفت راهكار ساده اما مؤثر مي‌توانيد هزينه‌هاي واردات جرثقيل و ترخيص آن را گاهي تا ۳۰ تا ۵۰ درصد كاهش دهيد و در عين حال تجهيزات باكيفيت و استاندارد را وارد كشور كنيد. مهم‌ترين نكته اين است كه هيچ‌كدام از اين راه‌ها پيچيده يا دست‌نيافتني نيستند؛ فقط كافي است از ابتدا با برنامه و آگاهي كامل وارد فرآيند شويد و از افراد و شركت‌هاي متخصص كمك بگيريد.