fara

جراحي اسليو معده يكي از محبوب‌ترين روش‌هاي كاهش وزن دائمي در جهان و ايران است و سالانه هزاران نفر با كمك آن به وزن ايده‌آل خود مي‌رسند. خيلي از افرادي كه اضافه وزن شديد دارند، قبل از تصميم‌گيري دقيقاً مي‌خواهند بدانند در اين عمل چه اتفاقي براي معده مي‌افتد و دقيقاً چند درصد از آن برداشته مي‌شود. اين سوال بسيار مهم است چون مستقيماً به ميزان كاهش اشتها، تغيير هورمون‌ها و نتايج بلند مدت عمل مربوط مي‌شود. در ادامه توضيح مي‌دهيم كه در عمل اسليو گاستركتومي چه ميزان از معده حذف مي‌شود و چرا اين درصد اهميت دارد.

درصد دقيق برداشتن معده در عمل اسليو چقدر است؟

در جراحي اسليو معده معمولاً ۷۰ تا ۸۵ درصد از حجم معده برداشته مي‌شود. به عبارت ديگر، تنها ۱۵ تا ۳۰ درصد از معده به شكل يك لوله باريك (شبيه آستين) باقي مي‌ماند. اين درصد ثابت نيست و جراح با توجه به آناتومي بدن بيمار، شاخص توده بدني (BMI)، سابقه بيماري‌ها و هدف كاهش وزن ممكن است كمي كمتر يا بيشتر بردارد. معمولاً در افراد با BMI بالاي ۴۵، درصد بالاتري برداشته مي‌شود تا حجم معده به حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ سي‌سي برسد. اين تغيير اساسي باعث مي‌شود فرد زودتر احساس سيري كند و هورمون گرسنگي (گرلين) به شدت كاهش يابد.

مدت زمان اسليو معده چقدر است؟

مدت زمان اسليو معده معمولاً بين ۴۵ دقيقه تا ۱.۵ ساعت طول مي‌كشد. اين زمان بستگي به تجربه جراح، روش انجام عمل (لاپاراسكوپي يا باز)، پيچيدگي آناتومي بيمار و وجود چسبندگي‌هاي قبلي دارد. در روش لاپاراسكوپي كه امروزه ۹۹ درصد عمل‌ها با آن انجام مي‌شود، پنج سوراخ كوچك روي شكم ايجاد مي‌شود و تمام مراحل با دوربين و ابزارهاي ظريف صورت مي‌گيرد. بعد از پايان برش و شكل‌دهي معده، جراح با بخيه‌هاي مخصوص يا استاپلرهاي تيتانيومي محل برش را محكم مي‌كند و معمولاً تست نشتي انجام مي‌دهد.

چرا دقيقاً اين درصد از معده برداشته مي‌شود؟

دليل انتخاب ۷۰–۸۵ درصد كاملاً علمي است. بخش بزرگي كه برداشته مي‌شود، همان قسمتي است كه بيشترين سلول‌هاي ترشح كننده هورمون گرلين (هورمون گرسنگي) را دارد. با حذف اين ناحيه، ميل به غذا خوردن به شكل چشمگيري كم مي‌شود. اگر كمتر از ۷۰ درصد برداريم، كاهش وزن كافي نخواهد بود و اگر بيشتر از ۸۵–۹۰ درصد برداريم، خطر عوارض گوارشي و كمبود مواد مغذي به شدت بالا مي‌رود. بنابراين جراحان مجرب هميشه سعي مي‌كنند تعادل بين حداكثر كاهش وزن و حداقل عارضه را برقرار كنند به همين دليل اين بازه درصد به عنوان استاندارد جهاني پذيرفته شده است.

حجم معده قبل و بعد از اسليو چه تفاوتي دارد؟

معده يك فرد عادي حدود ۱ تا ۱.۵ ليتر (۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ سي‌سي) گنجايش دارد و به راحتي مي‌تواند يك پرس غذاي كامل ايراني را در خود جا دهد. بعد از عمل اسليو اين حجم به ۱۰۰ تا ۲۰۰ سي‌سي كاهش مي‌يابد؛ يعني تقريباً اندازه يك موز كوچك! در ماه‌هاي اول حتي خوردن يك ليوان مايعات هم ممكن است باعث احساس پري شديد شود. به مرور و طي يك تا دو سال معده كمي باز مي‌شود و تا حدود ۳۰۰–۴۰۰ سي‌سي گنجايش پيدا مي‌كند.

آيا درصد برداشتن معده در همه يكسان است؟

خير. همان‌طور كه گفته شد، درصد دقيق بين بيماران متفاوت است. در خانم‌ها معمولاً معده كمي كوچك‌تر است و ممكن است ۷۵–۸۰ درصد برداشته شود. در آقايان با جثه درشت‌تر گاهي تا ۸۵ درصد هم مي‌رسد. همچنين در عمل‌هاي ثانويه (ريويژن) كه بيمار قبلاً عمل بالن يا حلقه داشته، جراح مجبور است با احتياط بيشتري عمل كند و ممكن است درصد كمتري بردارد.

تأثير درصد برداشتن معده بر كاهش وزن

هرچه درصد بالاتري از معده برداشته شود، كاهش وزن اوليه سريع‌تر و بيشتر خواهد بود. بيماراني كه ۸۰–۸۵ درصد معده‌شان برداشته شده معمولاً در سال اول ۷۰–۸۰ درصد از وزن اضافي خود را از دست مي‌دهند. در مقابل كساني كه به دلايلي فقط ۷۰ درصد برداشته شده، ممكن است ۵۰–۶۰ درصد وزن اضافي را كم كنند. البته در بلندمدت (بعد از ۵ سال) رعايت رژيم غذايي و ورزش مهم‌تر از چند درصد معده برداشته شده است؛ چون معده قابليت كش آمدن دارد و اگر بيمار دوباره پرخوري كند، وزن برمي‌گردد.

آيا امكان برگشت معده به حجم قبلي وجود دارد؟

خير، بخش برداشته شده براي هميشه رفته است و امكان پيوند مجدد ندارد. اما بخش باقي‌مانده مي‌تواند تا حدي كش بيايد. اگر بيمار مدام حجم غذا را افزايش دهد (مثلاً مدام مايعات پركالري بنوشد يا غذاي نرم زياد بخورد)، معده طي چند سال مي‌تواند تا ۵۰۰–۶۰۰ سي‌سي گنجايش پيدا كند و بخشي از وزن برگردد.

نتيجه اينكه در عمل اسليو معده به طور متوسط ۷۵–۸۰ درصد از حجم معده براي هميشه برداشته مي‌شود و اين درصد با دقت بسيار بالا توسط جراح تنظيم مي‌شود تا هم حداكثر كاهش وزن و هم حداقل عارضه حاصل شود.