در دنياي امروز كه تجارت جهاني روزبه‌روز گسترش پيدا مي‌كند، بسياري از تجار و بازرگانان ايراني به دنبال خريد كالاهاي باكيفيت و به‌صرفه از كشورهاي مختلف هستند. اما يكي از بزرگ‌ترين دغدغه‌هاي آن‌ها اين است كه چطور اين كالاها را بدون مشكل و با كمترين هزينه به ايران برسانند. ارسال كالاهاي وارداتي به ايران نياز به اطلاعات دقيق، برنامه‌ريزي صحيح و رعايت قوانين گمركي دارد. در اين مقاله قصد داريم به زبان ساده و قدم به قدم توضيح دهيم كه چگونه مي‌توانيد كالاهايتان را از هر نقطه دنيا به ايران منتقل كنيد و در اين مسير با چالش‌هاي كمتري روبه‌رو شويد.

انتخاب تأمين كننده معتبر و بررسي اعتبار آن

واردات كالا فرآيندي پيچيده اما قابل يادگيري است كه اگر مراحل واردات كالا را به ترتيب و با دقت طي كنيد، مي‌توانيد هزينه‌ها و زمان را به شكل چشمگيري كاهش دهيد. در ادامه اين مراحل را با جزئيات بررسي مي‌كنيم تا هيچ نكته‌اي از قلم نيفتد.

اولين و مهم‌ترين قدم در واردات، پيدا كردن فروشنده يا توليدكننده‌اي است كه هم محصول باكيفيتي ارائه دهد و هم قابل اعتماد باشد. براي اين كار مي‌توانيد از پلتفرم‌هاي معتبر بين‌المللي مثل علي‌بابا، گلوبال‌سورسز يا نمايشگاه‌هاي تخصصي استفاده كنيد. حتماً سابقه شركت، نظرات خريداران قبلي، گواهينامه‌هاي بين‌المللي و حتي امكان بازديد حضوري را بررسي كنيد. يك تأمين‌ كننده نامعتبر ممكن است كالاي بي‌كيفيت بفرستد يا حتي كلاهبرداري كند، بنابراين اين مرحله را با دقت زياد انجام دهيد تا بعداً دچار مشكل گمركي يا مالي نشويد.

استعلام قيمت دقيق و مذاكره تجاري

بعد از انتخاب تأمين ‌كننده، بايد پروفرما اينويس (فاكتور اوليه) دريافت كنيد كه شامل قيمت واحد، تعداد، وزن خالص و ناخالص، حجم، شرايط پرداخت و روش حمل باشد. در اين مرحله مذاكره بسيار مهم است؛ مي‌توانيد تخفيف حجمي بگيريد يا شرايط پرداخت را به نفع خود تغيير دهيد (مثلاً پرداخت ۳۰ درصد پيش پرداخت و مابقي پس از بارگيري). همچنين هزينه‌هاي جانبي مثل بسته‌بندي ويژه، بيمه بار و هزينه‌هاي حمل داخلي در كشور مبدأ را هم بپرسيد تا قيمت تمام ‌شده براي شما شفاف باشد.

ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت ايران

قبل از هر اقدامي بايد در سامانه جامع تجارت (ntsw.ir) ثبت‌نام كنيد و ثبت سفارش انجام دهيد. بدون ثبت سفارش رسمي، بانك اجازه تخصيص ارز نمي‌دهد و گمرك هم كالا را ترخيص نمي‌كند. در اين مرحله كد ساتا (كد ۸ رقمي) دريافت مي‌كنيد كه تمام مراحل بعدي با اين كد پيگيري مي‌شود. مدارك مورد نياز شامل پروفرما، كاتالوگ كالا، سابقه فعاليت و گاهي مجوزهاي خاص (مثل مجوز وزارت بهداشت يا استاندارد) است.

انتخاب روش حمل مناسب (دريايي، هوايي، زميني)

بسته به نوع كالا، حجم و فوريت، بايد بهترين روش حمل را انتخاب كنيد. حمل دريايي ارزان‌ترين روش براي كالاهاي حجيم است و معمولاً از بنادر چين (شانگهاي، نينگبو، شنزن) به بندرعباس يا بوشهر انجام مي‌شود. حمل هوايي براي كالاهاي سبك و گران‌قيمت يا فوري مناسب است و از فرودگاه‌هاي دبي، استانبول يا مستقيم چين به امام خميني مي‌آيد. حمل زميني هم از طريق تركيه يا كشورهاي آسياي ميانه انجام مي‌شود كه زمان كمتري دارد ولي هزينه بيشتري نسبت به دريايي دارد.

اخذ بيمه ‌نامه بين المللي حمل و نقل

حتماً كالا را بيمه كنيد. بيمه تمام خطر (All Risk) بهترين گزينه است چون خسارت‌هاي احتمالي در دريا، برخورد كانتينر، سرقت و حتي جنگ را پوشش مي‌دهد. شركت‌هاي بيمه ايراني نيز اين خدمت را ارائه مي‌دهند. بدون بيمه‌نامه معتبر، اگر در مسير مشكلي پيش بيايد تمام سرمايه شما به خطر مي‌افتد.

تهيه مدارك حمل و هماهنگي با شركت فورواردر

شركت‌هاي ارسال كننده يا حمل بين‌المللي مسئوليت رزرو كانتينر، بارگيري، تهيه بارنامه (Bill of Lading) و قبض انبار را بر عهده دارند. مدارك اصلي شامل بارنامه، ليست عدل بندي (Packing List)، گواهي مبدأ (Certificate of Origin) و در صورت نياز گواهي بازرسي كالا (مثل SGS) است. اين شركت‌ها معمولاً در چين، دبي و تركيه دفتر دارند و مي‌توانند كل فرآيند را براي شما مديريت كنند.

ترخيص كالا از گمرك ايران و پرداخت هزينه ها

پس از رسيدن كالا به گمرك ايران (معمولاً بندرعباس يا فرودگاه امام خميني) بايد مراحل ترخيص را انجام دهيد. ابتدا اظهارنامه گمركي ثبت مي‌كنيد، هزينه‌هاي گمركي، ماليات، عوارض و انبارداري را پرداخت مي‌كنيد و بعد از بازديد كارشناس گمرك و تأييد مدارك، مجوز خروج يا قبض ترخيص دريافت مي‌كنيد. استخدام يك ترخيص‌كار حرفه‌اي در اين مرحله مي‌تواند زمان ترخيص را از چند هفته به چند روز كاهش دهد.

در نهايت، با رعايت دقيق اين مراحل و همكاري با افراد و شركت‌هاي متخصص، مي‌توانيد كالاهاي وارداتي خود را با كمترين ريسك و هزينه به ايران برسانيد. تجربه نشان داده كساني كه از ابتدا برنامه‌ريزي دقيق دارند و قوانين را رعايت مي‌كنند، در بلند مدت سود بيشتري به دست مي‌آورند و حتي مي‌توانند حجم واردات خود را چند برابر كنند. اگر اولين بار است كه مي‌خواهيد واردات كالا انجام دهيد، پيشنهاد مي‌كنيم حتماً با مشاوران باتجربه مشورت كنيد تا از اشتباهات پرهزينه جلوگيري شود.