عمل جراحي ليزيك (LASIK) به عنوان يكي از محبوب‌ترين روش‌هاي اصلاح ديد، طي سال‌هاي اخير مورد استقبال فراوان قرار گرفته است. بسياري از افرادي كه از عينك يا لنزهاي تماسي خسته شده‌اند، به اميد داشتن ديدي شفاف و بدون وابستگي به ابزارهاي كمكي، به سراغ اين روش مي‌روند. اما با وجود مزاياي فراوان ليزيك، واقعيت اين است كه مانند هر عمل جراحي ديگري، بدون ريسك نيست. برخي از افراد پس از انجام اين عمل، با مشكلاتي در بينايي خود مواجه شده‌اند كه حتي ممكن است زندگي روزمره‌شان را تحت‌تأثير قرار دهد. در اين مطلب، به بررسي كاهش بينايي پس از ليزيك مي‌پردازيم و نكاتي مهم براي آگاهي بيماران مطرح خواهيم كرد.

علت ضعيف شدن چشم بعد از ليزيك چيست؟

در برخي موارد، افراد بعد از انجام ليزيك دچار ضعيف شدن چشم مي‌شوند. اين موضوع ممكن است در هفته‌ها يا حتي ماه‌ها پس از جراحي بروز كند. يكي از دلايل اصلي اين اتفاق، تغييرات تدريجي در ساختار قرنيه است كه باعث كاهش دقت انكساري چشم مي‌شود. گاهي نيز دليل آن مي‌تواند خشكي مزمن چشم باشد كه موجب تاري ديد مي‌گردد.

در بعضي بيماران، اصلاح بيش از حد يا كمتر از حد لازم ( (overcorrectionيا (undercorrection) اتفاق مي‌افتد كه به كاهش وضوح بينايي منجر مي‌شود. همچنين، عوامل ژنتيكي، نوع اختلال بينايي اوليه، سن بيمار و تكنيك جراحي نيز نقش مهمي در احتمال ضعيف شدن چشم بعد از ليزيك دارند.

آيا كاهش بينايي دائمي است؟

خير، در بيشتر موارد كاهش بينايي پس از ليزيك موقتي است و با گذر زمان يا درمان‌هاي تكميلي بهبود مي‌يابد. با اين حال، در برخي افراد، كاهش بينايي مي‌تواند دائمي شود، به‌خصوص اگر مشكلاتي مانند نازكي بيش از حد قرنيه، اكتازي قرنيه يا عوارض ديگر ايجاد شده باشد.

در اين مواقع، ممكن است نياز به استفاده مجدد از عينك يا حتي انجام يك جراحي اصلاحي وجود داشته باشد. مهم است كه بيماران پس از ليزيك به طور منظم تحت معاينه چشم‌پزشك قرار گيرند تا هر گونه تغيير در ديد به موقع شناسايي و مديريت شود.

نشانه‌هايي كه نبايد ناديده گرفته شوند

بعضي علائم پس از ليزيك ممكن است طبيعي باشند، اما اگر به صورت مزمن يا شديد ظاهر شوند، بايد جدي گرفته شوند. از جمله اين نشانه‌ها مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:

• تاري ديد يا افت وضوح ديد در نور كم
• حساسيت شديد به نور
• دوبيني يا ديدن هاله‌هاي نوري اطراف اشيا
• سردرد يا خستگي چشم به طور مكرر

اگر اين علائم براي بيش از چند هفته ادامه داشتند يا رو به وخامت گذاشتند، مراجعه فوري به چشم‌پزشك الزامي است.

راه‌هاي كاهش احتمال ضعيف شدن چشم بعد از ليزيك

با رعايت برخي نكات مي‌توان احتمال بروز عوارض بينايي را كاهش داد. در وهله اول، انتخاب پزشك متخصص و با تجربه نقش كليدي دارد. استفاده از تجهيزات مدرن و بررسي كامل سابقه پزشكي فرد پيش از عمل، اهميت زيادي دارد.

همچنين مراقبت‌هاي پس از جراحي بسيار حائز اهميت است. مصرف قطره‌هاي تجويزي، خودداري از ماليدن چشم‌ها، پرهيز از قرار گرفتن در معرض آلودگي و نور شديد و استراحت كافي به چشم‌ها، از جمله اقداماتي هستند كه در كاهش عوارض مؤثرند.

چه زماني بايد نگران شد؟

اگر فردي پس از گذشت بيش از سه ماه از انجام ليزيك هنوز با مشكلات بينايي مواجه است، يا ديد او به شكل قابل توجهي بدتر شده، بايد زنگ خطر را جدي بگيرد. كاهش ناگهاني ديد يا درد چشم، مي‌تواند نشانه‌ي عوارض خطرناكي مانند التهاب داخل چشمي، عفونت يا اكتازي باشد. تشخيص به موقع اين شرايط از طريق مراجعه به پزشك متخصص، نقش مهمي در حفظ سلامت بينايي دارد.

ليزيك براي چه كساني مناسب نيست؟

با اينكه عمل ليزيك براي بسياري از افراد گزينه‌ي مناسبي محسوب مي‌شود، اما براي همه توصيه نمي‌شود. كساني كه قرنيه نازك دارند، دچار بيماري‌هاي چشمي مانند قوز قرنيه هستند، يا در سنين پايين با نوسانات شماره چشم مواجه‌اند، ممكن است كانديداي مناسبي براي اين عمل نباشند. همچنين، افراد مبتلا به بيماري‌هاي خودايمني، ديابت كنترل‌نشده يا باردار نيز بايد با دقت بيشتري درباره انجام ليزيك تصميم‌گيري كنند.

جمع‌بندي 

اگرچه ليزيك يك روش موفق براي اصلاح بينايي محسوب مي‌شود، اما آگاهي از خطرات احتمالي آن مانند كاهش بينايي پس از ليزيك و ضعيف شدن چشم بعد از ليزيك مي‌تواند به بيماران كمك كند تا تصميم آگاهانه‌تري بگيرند. رعايت اصول انتخاب پزشك، پيروي از دستورات مراقبتي و پيگيري‌هاي منظم، نقش مهمي در جلوگيري از عوارض دارند.

پيش از انجام هر نوع عمل جراحي چشم، مهم است كه همه‌ي ابعاد آن ،مزايا، معايب و خطرات احتمالي به دقت بررسي شود. بينايي نعمتي ارزشمند است و تصميم‌هاي عجولانه ممكن است به بهايي سنگين تمام شوند. بنابراين، گام اول در مسير ليزيك، آگاهي و آمادگي كامل است.